BADANIA NAUKOWE
Zielona herbata i galusan epigalokatechiny
Historia herbaty sięga do 5 tysięcy lat wstecz na terenach Chin1 i obecnie jest jednym z najbardziej popularnych napoi bezalkoholowych spożywanych na świecie. Ocenia się, że 2/3 populacji światowej pije systematycznie napar z liści rośliny Camelia sinesis, przy czym zielona herbata wzbudza największe zainteresowanie związane z korzyściami zdrowotnymi. Składa się ona w 30-42%1, zależnie od gatunku, z polifenoli znanych jako katechiny. Różnorodność katechin w zielonej herbacie wynika z ich stereochemii, i tak wyróżnia się w największych ilościach: galusan epigalokatechiny, epigalokatechinę, galusan epikatechiny i epikatechinę1,2 oraz inne formy występujące w niższych stężeniach. Dodatkowo, wykazano obecność flawanoli w tej roślinie, takich jak kwercetyna, kaempferol, myricitina i ich glikozylowanych pochodnych1. Galusan epigalokatechiny (EGCG) zajmuje pierwsze miejsce pod względem ilościowym w zielonej herbacie i stanowi około 10-50% wszystkich związków polifenolowych. Posiada on potencjał antyoksydacyjny nawet 100-krotnie wyższy niż witamina C i E1.
Badania naukowe wykazały, że spożywanie zielonej herbaty niesie ze sobą wiele korzyści prozdrowotnych. Uzyskano pozytywne i obiecujące wyniki w badaniach dotyczących kontroli masy ciała, ochrony przed skutkami promieniowania UV, podnoszenia sprawności fizycznej, zdrowia kości i innych efektów fizjologicznych4. Specjalną uwagę poświęca się wokół korzystnego wpływu zielonej herbaty w chorobach neurodegeneratywnych i sercowo- naczyniowych3,4.
Różne badania epidemiologiczne wskazują, że codzienna konsumpcja zielonej herbaty, w ilości powyżej 4 filiżanek dziennie, może obniżać ryzyko zachorowania na nowotwory skóry, płuc, piersi, żołądka, jajników, prostaty i trzustki powiązanych z nałogiem alkoholowym i uzależnieniem od nikotyny2. Badania na zwierzętach są prowadzone na szeroką skalę w celu wyjaśnienia molekularnych aspektów przeciwnowotworowego działania zielonej herbaty i związków polifenolowych wchodzących w jej skład. W modelach in vivo na zwierzętach wykazano efekt przeciwutleniający polifenoli4 oraz ich aktywność indukcyjną wobec enzymów związanych z detoksykacją organizmu. Regulacji podlegały S-transferaza glutationu, transferaza UDP-glukuronylu, peroksydaza glutationu, dysmutaza ponadtlenkowa i katalaza2. W efekcie następowała inhibicja aktywacji kancerogenezy oraz zahamowanie inicjacji nowotworzenia. Co więcej, pokazano, że polifenole z zielonej herbaty zapobiegają wzrostowi nowotworowych komórek macierzystych CD-44 pozytywnych oraz ich odnowie5. Z drugiej strony odnotowano również ograniczenie progresji we wczesnych stadiach choroby. Był to efekt modulowania transkrypcji kluczowych genów regulatorowych odpowiedzialnych za sygnalizowanie ścieżek samoregeneracji, w tym tych zaangażowanych w cykl komórkowy, angiogenezę, przenoszenie sygnałów i apoptozę2.
Suplementacja galusanu epigalokatechiny niesie wiele korzyści przy schorzeniach naczyniowo-sercowych i neurodegeneracyjnych, w cukrzycy i przy chorobach wątroby3. ECGC stanowi też obiekt intensywnych badań pod kątem aktywności przeciwnowotworowej na równi z pełnym ekstraktem z zielonej herbaty. Zarówno badania in vivo na modelu zwierzęcym, jak i in vitro na ludzkich komórkach są bardzo interesujące. EGCG moduluje bowiem wiele procesów, począwszy od inhibicji aktywności związkow kancerogennych, poprzez zahamowanie procesu nowotworzeni, proliferacji komórek rakowych i postępu angiogenzezy, a skończywszy na indukowaniu śmierci chorobowo zmienionych komórek3. Efektywność galusanu epigalokatechiny wynika prawdopodobnie z uzdolnień w kierunku zmiatania i ograniczania powstawania wolnych rodników. Udowodniono też, że ECGC inhibuje aktywność czynnika NF-κB3, pozytywnie i negatywnie reguluje aktywność MAPKs1 (kinazy białkowe aktywowane miogenami) oraz moduluje zmiany epigenetyczne.
Badania naukowe wykazały, że spożywanie zielonej herbaty niesie ze sobą wiele korzyści prozdrowotnych. Uzyskano pozytywne i obiecujące wyniki w badaniach dotyczących kontroli masy ciała, ochrony przed skutkami promieniowania UV, podnoszenia sprawności fizycznej, zdrowia kości i innych efektów fizjologicznych4. Specjalną uwagę poświęca się wokół korzystnego wpływu zielonej herbaty w chorobach neurodegeneratywnych i sercowo- naczyniowych3,4.
Różne badania epidemiologiczne wskazują, że codzienna konsumpcja zielonej herbaty, w ilości powyżej 4 filiżanek dziennie, może obniżać ryzyko zachorowania na nowotwory skóry, płuc, piersi, żołądka, jajników, prostaty i trzustki powiązanych z nałogiem alkoholowym i uzależnieniem od nikotyny2. Badania na zwierzętach są prowadzone na szeroką skalę w celu wyjaśnienia molekularnych aspektów przeciwnowotworowego działania zielonej herbaty i związków polifenolowych wchodzących w jej skład. W modelach in vivo na zwierzętach wykazano efekt przeciwutleniający polifenoli4 oraz ich aktywność indukcyjną wobec enzymów związanych z detoksykacją organizmu. Regulacji podlegały S-transferaza glutationu, transferaza UDP-glukuronylu, peroksydaza glutationu, dysmutaza ponadtlenkowa i katalaza2. W efekcie następowała inhibicja aktywacji kancerogenezy oraz zahamowanie inicjacji nowotworzenia. Co więcej, pokazano, że polifenole z zielonej herbaty zapobiegają wzrostowi nowotworowych komórek macierzystych CD-44 pozytywnych oraz ich odnowie5. Z drugiej strony odnotowano również ograniczenie progresji we wczesnych stadiach choroby. Był to efekt modulowania transkrypcji kluczowych genów regulatorowych odpowiedzialnych za sygnalizowanie ścieżek samoregeneracji, w tym tych zaangażowanych w cykl komórkowy, angiogenezę, przenoszenie sygnałów i apoptozę2.
Suplementacja galusanu epigalokatechiny niesie wiele korzyści przy schorzeniach naczyniowo-sercowych i neurodegeneracyjnych, w cukrzycy i przy chorobach wątroby3. ECGC stanowi też obiekt intensywnych badań pod kątem aktywności przeciwnowotworowej na równi z pełnym ekstraktem z zielonej herbaty. Zarówno badania in vivo na modelu zwierzęcym, jak i in vitro na ludzkich komórkach są bardzo interesujące. EGCG moduluje bowiem wiele procesów, począwszy od inhibicji aktywności związkow kancerogennych, poprzez zahamowanie procesu nowotworzeni, proliferacji komórek rakowych i postępu angiogenzezy, a skończywszy na indukowaniu śmierci chorobowo zmienionych komórek3. Efektywność galusanu epigalokatechiny wynika prawdopodobnie z uzdolnień w kierunku zmiatania i ograniczania powstawania wolnych rodników. Udowodniono też, że ECGC inhibuje aktywność czynnika NF-κB3, pozytywnie i negatywnie reguluje aktywność MAPKs1 (kinazy białkowe aktywowane miogenami) oraz moduluje zmiany epigenetyczne.
Bibliografia:
- Khan N., Mukhtar H. Multitarget therapy of cancer by green tea polyphenols. Cancer Letters 2008, 269, 269-280.
- Sur S., Panda C.K. Molecular aspects of cancer chemopreventive and therapeutic efficacies of tea and tea polyphenols. Nutrition 2017, 43–44, 8-15.
- Min K-J., Kwon T.K. Anticancer effects and molecular mechanism of epigallocatechin-3-gallate. Integrative Medicine Research 2014, 3, 16-24.
- Lorenzo J.M., Munekata P.E.S. Phenolic compounds of green tea: Health benefits and technological application in food. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine 2016, 6, 709-719.
- Sur S., Pal D., Roy R., Barua A., Roy A., Saha P., Panda C.K. Tea polyphenols EGCG and TF restrict tongue and liver carcinogenesis simultaneously induced by N-nitrosodiethylamine in mice. Toxicology and Applied Pharmacology 2016, 300, 34-46.